Phần lớn trẻ đều thi thoảng nói dối nhưng nhiều cha mẹ ngạc nhiên khi thấy con nói dối. Học cách nói dối như thế nào cũng là một phần trong tiến trình phát triển của trẻ và học cả cách nói thật. Trang Rasing netwwork đưa ra một số cách giúp bạn dạy bé thông điệp trung thực là quan trọng.
– Trước hết, bạn cần hiểu vì sao bé lại nói dối. Có nhiều lý do, có thể là để che giấu một lỗi lầm nào đó để tránh phải chịu phạt, thử phản ứng của cha mẹ, thổi phồng một câu chuyện, thu hút sự chú ý của người khác ngay cả khi trẻ biết rằng người nghe biết rõ sự thật….
– Khi biết con nói dối, bạn nên có thái độ tích cực và nhấn mạnh vào tầm quan trọng của việc nói thật trong gia đình.
Bạn có thể nói với con rằng bạn đánh giáo cao việc biết được sự thật và không thích trẻ nói dối mình. Bạn có thể nói: “Khi con không nói cho mẹ nghe sự thật, mẹ thấy buồn và thất vọng”. Bạn cũng có thể kể một câu chuyện đề cao việc nói thật. Như chuyện “Chú bé nói dối” là một ví dụ về việc nói dối có thể gây hại cho chính mình.
– Bạn nên dạy trẻ giá trị của việc nói thật hơn là trừng phạt con vì những lỗi nhỏ. Khi bé đã đủ lớn để hiểu sự khác nhau giữa việc đúng và sai thì bạn nên bắt đầu khuyến khích và cổ vũ bé nói thật.
– Bạn cần tránh những tình huống khiến con cảm thấy mình cần phải nói dối. Chẳng hạn, bạn thấy bé làm đổ ít sữa. Bạn có thể nói: “Con làm đổ sữa à?” và bé có thể nói dối rằng “không” bởi vì trẻ nghĩ mình sắp bị mắng. Để tránh tình huống này, bạn có thể chỉ cần nói: “Mẹ biết đó chỉ là một tai nạn. Chúng ta hãy cùng dọn dẹp nó nào”.
– Bạn cần có những quy định rõ ràng về những cách cư xử nào có thể được chấp nhận ở nhà. Trẻ sẽ có thể cư xử trong phạm vi những gì được phép nếu có những quy định rõ ràng.
– Khi trẻ thú nhận đã làm việc gì đó sai, bạn nên khen ngợi bé vì đã trung thực. “Mẹ thực sự vui vì con đã nói sự thật”. Thực tế, điều quan trọng là trẻ biết rằng bạn sẽ không buồn nếu bé thú nhận sự thật.
– Nếu bé cố tình nói dối thì bạn cần để bé biết rằng nói dối là không được phép. Bạn hãy giải thích cho con hiểu vì sao làm như thế là không tốt và rằng bạn có thể không tin tưởng ở bé vào những lần sau. Sau đó, bạn hãy áp dụng những hình thức phạt phù hợp với hành vi khiến bé nói dối. Chẳng hạn, nếu bé vẽ lên tường thì bé sẽ phải giúp bạn lau sạch.
– Bạn không nên gọi trẻ là “kẻ nói dối” vì điều này sẽ tác động không tốt đến lòng tự trọng của trẻ và khiến con càng nói dối nhiều hơn. Bởi vì nếu bé tin mình là kẻ nói dối thì có thể bé sẽ vẫn tiếp tục nói dối.
– Bạn cũng có thể khiến bé chán việc nói dối bằng cách hùa theo trẻ, thổi phồng tình huống lên. Chẳng hạn, bé có thể giải thích vì sao đồ chơi bị hỏng bằng cách nói: “Một chú đã vào nhà và làm hỏng nó”. Khi ấy, bạn có thể nói: “Tại sao con không mời chú ấy vào nhà ăn tối?”. Bạn có thể tiếp tục câu chuyện đùa này cho đến khi bé thú nhận sự thật.
– Đôi khi, bé nói dối là để giữ bí mật hoặc bảo vệ ai đó. Chẳng hạn, một bé bị lạm dụng bởi một người lớn thường nói dối để bảo vệ người đó. Thường là vì sợ rằng mình sẽ bị trừng phạt nếu nói sự thật.
Nếu bạn nghi ngờ con đang nói dối một vấn đề nghiêm trọng, bạn có thể khẳng định với con rằng bé sẽ an toàn nếu nói sự thật. Bạn hãy cố gắng hết sức để thuyết phục con rằng bạn có thể giúp mọi việc tốt hơn. Bạn có thể nhờ đến sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý trong tình huống này.
