Để con ngủ riêng từ sớm hay ngủ chung với bố mẹ đều có cái lợi và hại riêng
Để con ngủ riêng từ sớm hay ngủ chung với bố mẹ đều có cái lợi và hại riêng. Bản thân mình được ngủ với mẹ có lẽ cũng phải đến…14 tuổi (vì ngày xưa nhà chật không có điều kiện phòng riêng) nên mình hiểu cái cảm giác được ngủ với mẹ nó thích như thế nào, hơn hết nó là cái cảm giác an toàn vì biết có mẹ ở bên cạnh. Nhưng rồi bây giờ làm mẹ mới thấu hiểu cái cảm giác sáng phải đi làm sớm, đêm vẫn phải ôm con vật vã thì nó khổ sở làm sao. Nhiều đêm cho con ngủ cùng, nó đạp bốp lên mặt mình lúc đang ngon giấc nhất thì nó ức chế đến cực điểm.
Chính vì vậy mình cũng chủ trương tự do muôn năm và cho con ra riêng từ sớm. Em Mi-Ann vì có kinh nghiệm rồi nên trộm vía ngủ riêng rất nhanh và ngoan. Anh Daniel vì hồi xưa cứ dập dòm riêng hay không riêng, dù là nằm 1 mình 1 giường trong phòng mẹ, cũng phải đến gần 3 tuổi mới sang phòng riêng. Nhưng tầm tuổi đó luyện rất khó, đến bây giờ anh ý vẫn có trò nửa đêm bất thình lình đứng lù lù dưới chân giường bố mẹ làm nhiều phen thót tim. Hoặc có hôm khinh khỉnh 3am ôm gối vào vỗ mông ông bố thì thào “Daddy, dậy sang phòng bên kia ngủ đi cho con ngủ với mẹ” :D, ông bố lầu bầu mấy câu xong cũng phải cắp gối sang phòng khác vì thà được ngủ còn hơn bị thằng con mè nheo hoặc sợ nó làm loạn giữa đêm (thằng con rất khôn, nó vỗ mông bố chứ ko bao giờ dám vỗ mông mẹ vì biết chắc câu trả lời là không). Nhiều đêm rõ ràng đi ngủ với chồng, sáng mở mắt ra thấy thằng con nằm lù lù bên cạnh còn không thấy chồng đâu cũng giật hết cả nảy.
Kể lai rai vậy nhưng note này lại không bàn đến việc nên hay không nên cho con ngủ riêng. Cái này là sự lựa chọn của mỗi gia đình. Nhưng vì có nhiều mẹ PM lăn tăn cái việc muốn cho con ngủ riêng nhưng lại lo lắng không biết làm thế nào (mẹ cháu cũng chịu không trả lời từng PM được vì rất bận) nên mẹ cháu đúc kết thành 9 quy tắc sau (mẹ cháu chỉ thích số 9 :D) để nhiều người có cùng câu hỏi được biết luôn:
1. Trẻ sơ sinh có thể ngủ cũi/nôi riêng từ khi lọt lòng, nhưng 6 tháng đầu tiên đặt cũi/nôi trong phòng bố mẹ, sát giường bố mẹ càng tốt vì chỉ cần thò tay sang là vỗ về con hoặc kiểm tra con được. 6 tháng đầu nên nằm nôi (hoặc mose basket) nhỏ thôi, sau 6 tháng mới nên chuyển qua cũi sẽ dễ ngủ hơn. Như đã nói ở trên Daniel nằm cũi nhưng trong phòng bố mẹ đến 3 tuổi, còn Mi-Ann chỉ nằm cũi ở trong phòng bố mẹ đến 9 tháng là ra phòng riêng. Cho con ra phòng riêng lúc nào là tuỳ bố mẹ và điều kiện gia đình, nhưng tối thiểu là sau 6 tháng (ko nên sớm hơn). Cho con ngủ riêng càng sớm càng dễ luyện, càng muộn càng khó.
2. Nhiều bố mẹ lo ngại con ngủ riêng dễ bị ngạt thở, ốm đau không biết thế nào. Điều này không đúng nếu bố mẹ tìm hiểu rõ quy tắc khi cho trẻ ngủ riêng. Tất nhiên không thể cứ bảo ngày mai cho con ra ngủ riêng là làm ngay được, các bố mẹ cần có một sự chuẩn bị cực kỳ chu đáo từ trước để con cái được ngủ ngon, còn bố mẹ cũng không phải lo lắng đến mất ngủ. Các quy tắc đó mẹ cháu sẽ liệt kê một số dưới đây
3. Đặt trẻ nằm chân sát phía dưới cùng của cũi chứ không phải đặt đầu ngay trên cùng của cũi (xem hình minh hoạ ở dưới). Trẻ khi ngủ hay có xu hướng trồi lên trên, nếu đặt con giữa cũi hay đầu ngay phía trên làm trẻ dễ bị đập đầu vào thành cũi. Lưu ý trẻ sơ sinh thóp rất yếu. Ngoài ra đặt phía cuối cũi trẻ cũng khó đạp chăn lung tung vào mặt.
4. Trẻ ngủ riêng cần lưu ý mặc 100% cotton (ko mặc chất pha, sleepsuit là tốt nhất), dưới 1 tuổi không được nằm gối, không được đắp chăn bông, chỉ được đắp chăn cotton (nếu lạnh thì mặc túi ngủ hoặc nhiều lớp chăn cotton). Tất cả ga, vỏ đệm, bảo vệ đệm (mattress protector) đều nên là chất cotton, không sử dụng chất pha len hay pha bông. Bạn nên đầu tư đệm loại tốt (cũi có thể sử dụng được đến 3, 4 năm, giường thì có thể cả chục năm, nên đừng quá tiết kiệm tiền đệm, vì tấm đệm tốt quyết định rất nhiều vào giấc ngủ ngon của con), không có chất gây dị ứng (non-allergy), thoáng khí (breathable), đệm lò xo độ cứng vừa phải (ko quá cứng cũng ko quá trùng). Ngoài 1 tuổi, nếu bạn muốn cho con nằm gối, cũng phải đầu tư gối loại tốt, siêu thoáng breathable, ko có chất gây dị ứng (đừng có sành điệu quá mua gối lông ngỗng cho con nhé! Gối made in Trung Quốc thì lại càng KHÔNG), độ support vừa phải, gối không quá cao như gối người lớn mà nên mềm mại. Trẻ có xu hướng thích ngủ sấp úp mặt vào gối, nên nếu mua gối loại siêu thoáng khí, có thể yên tâm. Gối loại này thường khá đắt nhưng cũng sử dụng được vài năm nên cũng là một khoản đáng đầu tư nếu muốn con ngủ riêng. Ngoài ra gối thoáng khí giúp trẻ ngủ rất ngon!
5. Trẻ từ 0-6 tháng nên quấn chăn swaddle. Daniel hồi sơ sinh mẹ cháu không cuốn vì không thích con mình bị gò bó, nhưng Daniel ngủ không ngon, đêm dậy vài lần là chuyện thường. Mi-Ann rút kinh nghiệm swaddle đến khoảng 3, 4 tháng (lúc trẻ đã trở nên active hơn) nên trộm vía ngủ rất ngoan, đêm hầu như ngủ 1 mạch đến sáng. Mi-Ann từ lúc đẻ ra đến giờ, nếu không đau ốm gì, thường đêm là ngủ 1 mạch không dậy giữa chừng nên mẹ khoẻ re (trộm vía tỉ lần!!!). Từ 6-18 tháng rất nên nằm túi ngủ (đặc biệt nếu ngủ riêng) thì đêm bố mẹ yên tâm con không đạp chăn ra. Còn nếu đắp chăn cho con đi ngủ, bố mẹ lưu ý đặt con đi ngủ nằm thẳng (ko nghiêng, ko sấp), đắp chăn ngang qua ngực (ko phải lên tận cổ đâu nhé), 2 tay con đặt trên chăn (ko phải dưới lớp chăn nhé), sau đó 2 bên cạnh chăn thì phải luồn chặt dưới lớp đệm. Tưởng tượng cách trải chăn ga như ở khách sạn ý nhé. Làm như vậy nếu con đạp được chăn ra thì chăn chỉ bị xuống dưới chân, chứ ko bao giờ rơi lên mặt.
Ảnh minh họa
6. Rất nhiều bà và mẹ ở VN mình biết cho con đi ngủ đeo yếm và đội mũ. KHÔNG KHÔNG và KHÔNG nhé! Mặc sleepsuit cotton (dày mỏng tuỳ thời tiết) là đủ ấm (và đủ mát), không được cho thêm bất cứ phụ kiện gì nữa. Đội mũ mồ hôi đầu không thoát ra được càng dễ ốm, còn đeo yếm mới là nguy cơ dẫn đến ngạt thở khi ngủ. Tháo bao tay, tháo tất khi đi ngủ (nếu sợ lạnh chân thì mặc túi ngủ).
7. Phòng ngủ của trẻ nhiệt độ chuẩn là từ 18 đến 26 độ (tất nhiên tuỳ điều kiện khí hậu mỗi nước chứ không nên máy móc, ở UK mà 18 độ thì ok chứ ở VN thì chắc chắn là hơi lạnh quá, ở VN theo mình lý tưởng nhất là 25-27 độ), không nên có nhiều đồ điện tử trong phòng ngủ, nên lắp fire alarm nếu có điều kiện. Nếu phòng bố mẹ và con không sát vách nhau thì phải đặt thêm máy báo khóc (cái này thường khá khó chịu vì con ọ ẹ cựa mình là máy cũng sột soạt theo dễ gây mất ngủ, nên tốt nhất bài trí nhà cửa sao cho phòng con và bố mẹ liền kề nhau nếu được, còn không thì cũng nên đầu tư máy báo khóc xịn một chút hoặc máy kèm camera).
8. Cửa sổ phòng của trẻ con nên có 2 lớp rèm, 1 lớp rèm thông thường và 1 lớp blinder (để khi kéo xuống là phòng tối om không một chút ánh sáng nào lọt qua). Cái này rất tiện vì khi trẻ tỉnh giấc nửa đêm thấy tối om sẽ ngủ lại rất dễ (nếu bé dậy thấy có ánh sáng rất hay mở mắt tìm người quen và khóc).
9. Trẻ ngủ riêng là cả 1 quá trình luyện tập cho cả bố mẹ và con cái (note này cũng chưa bàn đến). Quan trọng nhất là nên có một routine đi ngủ thế nào để trẻ làm quen, mỗi nhà một khác nên mẹ cháu cũng không khuyên cụ thể được. Ví dụ như nhà Daniel và Mi-Ann, giờ đi ngủ thường bắt đầu bằng việc đi đánh răng rửa mặt (hành động này để biết là chuẩn bị đi ngủ đây), thay bỉm, thay sleepsuit. Sau đó mẹ và bố (mỗi người phụ trách một đứa) nằm đọc truyện hoặc làm 1 cái gì đó yên tĩnh (ví dụ điểm lại những gì Daniel đã làm trong ngày), để các bạn biết được quãng thời gian đi ngủ khác với giờ chơi, mọi thứ diễn ra yên tĩnh và trong ánh đèn mờ thôi (chứ ko sáng quắc như đèn các phòng sinh hoạt chung), khoảng 15 phút, đủ để các bạn ý calm down sau một ngày chơi bời miệt mài. Thời gian này cực kỳ quan trọng, một phát đang chơi vui bắt lên giường đi ngủ ngay thì đừng hòng nhé! Sau đó là lên giường, đắp chăn, hôn good night và tắt đèn bố mẹ ra khỏi phòng. Mi-Ann thì ko có vấn đề gì, nằm bi bô 1, 2 phút là ngủ. Daniel vì lớn rồi biết sợ, nhiều hôm anh bảo mẹ ra khỏi phòng đừng đóng cửa, để anh ý vẫn nghe được tiếng mẹ ở phòng bên cạnh (cho đỡ sợ) và yên tâm hơn chìm vào giấc ngủ.