Phạt con không đúng khoa học có thể gây hậu quả đáng tiếc cho tâm lý của trẻ
Hiểu tâm lý trẻ từ 1 – 6 tuổi để phạt con khoa học
Dưới 1 tuổi: Bé có sự gắn bó chặt chẽ với mẹ hoặc người chăm sóc trực tiếp để con luôn có cảm giác an toàn, thông qua sự yêu thương, chăm sóc, trò chuyên, vui đùa… Nếu bị phạt (dọa nạt, đánh mắng), bé sẽ mất cảm giác đó và trở nên sợ hãi, ảnh hưởng sớm đến sự phát triển về ngôn ngữ và tương tác xã hội của con.
– Từ 1 – 3 tuổi: Bé bắt đầu muốn khẳng định bản thân nên thường tự mình làm nhiều thứ. Trong khi, tư duy của bé còn mang tính cụ thể, và tay chân hoạt động còn vụng về nên dễ gây ra hỏng hóc, đổ vỡ. Nếu bị trừng phạt thân thể hoặc bị quát mắng to tiếng bé thường chống đối, bướng bỉnh hoặc phản ứng giận dữ, la hét hay ăn vạ.
– Từ 3 – 6 tuổi: Bé đã phát triển ngôn ngữ, nói được câu hoàn chỉnh, nhận biết được giới tính, tăng dần khả năng tự điều chỉnh bản thân và thích khám phá thể giới xung quanh. Lúc này, bé cũng đã có tính thích khẳng định nên thường bường bỉnh, dễ bị coi là “ hư” và bắt đầu học những gì là đúng, phù hợp về mặt xã hội. Do rất nhạy cảm nên nếu bị người lớn trừng phạt bằng cách đánh hay quát mắng nặng nề khi mắc lỗi, bé trở nên kém tự tin, thu mình, giảm hứng thú học hỏi.
Tác hại của việc phạt con không đúng cách
Sở dĩ bậc cha mẹ thường áp dụng biện pháp trừng phạt bé vì có những quan niệm sai lầm như: cho rằng người lớn luôn đúng, con trẻ phải luôn biết tuân theo mệnh lệnh, phạt trẻ càng sớm càng tốt để chúng biết vâng lời, ngoan ngoãn, phải nghiêm khắc thì mới được con tôn trọng, bé dễ hư nếu không bị đánh, thử cách khác không được và chỉ phạt bằng roi thì hiệu quả mới nhanh…
Thế nên khi bé mắc lỗi, không ít người làm cha làm mẹ đã áp dụng biện pháp dạy con bằng cách đánh chúng và trừng phạt tinh thần bằng quát mắng.
Trừng phạt thân thể là những hành vi gây đau đớn hoặc thương tích cho cơ thể của bé như đánh, cấu véo, đá, tát, nhốt, treo, bắt quỳ, không cho ăn uống… Trừng phạt tinh thần là những hành vi gây tổn thương về tâm lý tình cảm của bé như mắng chửi, chế nhạo, sỉ nhục, đe dọa, không chăm sóc, bỏ rơi…
Những hình thức phạt trẻ trên gây ra những hậu quả xấu về mặt tâm lý như: con không hiểu tại sao bố mẹ chúng nói yêu quý nhưng lại đánh mắng chúng, lo lắng, sợ hãi, mất tự tin, tức giận từ đó trẻ tìm cách trả thù, tìm cách lừa dối đối phó để lần sau không bị phạt, trở nên trơ lì không biết sợ, hiểu sai rằng bằng bạo lực có thể giải quyết được vấn đề…
Nếu còn nhỏ mà hay bị trừng phạt, bé sẽ hình thành nhân cách không ổn định và sau này, có thể lại giáo dục con cái của chúng theo kiểu trừng phạt.
Phạt con đứng
Có thể áp dụng khi trẻ mắc lỗi cố ý nhảy từ trên cao xuống, chạy nhảy linh tinh. Phụ huynh hãy yêu cầu bé đứng nghiêm trong 1 góc khuất, có thể đứng quay mặt vào tường trong 5 đến 15 phút, tùy theo độ tuổi của bé. Việc đứng một mình sẽ giúp con bình tâm và bắt đầu suy nghĩ về sai lầm của mình, đồng thời khi ý thức là đang bị phạt bé sẽ không dám chạy nhảy nữa. Cách phạt trẻ khoa học này không gây tổn thương cho con, lại đánh trúng vào tâm lý, sẽ hữu ích hơn rất nhiều việc quát mắng hay đánh chúng.
Phạt con ngồi một chỗ
Khi trẻ mắc lỗi cãi nhau, đánh nhau với anh em, bạn bè. Sau khi bé đánh nhau hay cãi nhau, tâm trạng con thường rất bức xúc, vẫn còn tức tối và ức chế nên nếu bố mẹ mắng hay đánh bé chỉ khiến con càng ức chế và chống đối. Hãy yêu cầu bé ngồi trong góc phòng một mình và suy nghĩ về hành động của mình. Khoảng thời gian yên tĩnh một mình sẽ giúp con bình tĩnh lại và nhận ra sai lầm của mình. Sau khoảng thời gian ngồi phạt, bood mẹ hãy vào và phân tích đúng sai cho bé một cách nhẹ nhàng. Chắc chắn cách phạt bé khoa học này sẽ giúp “ngấm” hơn nhiều so với các hình thức phạt khác.
Phạt con làm việc nhà
Có thể áp dụng khi trẻ mắc lỗi vẽ bậy lên tường, vứt đồ chơi, đồ đạc lung tung. Hình thức phạt trẻ khoa học này vừa giúp rèn luyện trẻ khả năng làm việc nhà, đồng thời rèn luyện cho bé ý thức trách nhiệm. Để chúng hiểu rằng, khi chúng bày bừa ra thì chính bản thân chúng phải là người dọn dẹp chúng chứ không phải người khác.
Phạt con đọc sách và chép phạt
Khi trẻ mắc lỗi thích dùng bạo lực, nói dối, lấy đồ của người khác. Khi con mắc những lỗi này, nghĩa là bé đang rất gần với ranh giới của một đứa trẻ hư. Và việc đánh chửi con chỉ càng đẩy chúng đến gần hơn ngưỡng hư hỏng mà thôi. Hãy yêu cầu trẻ phải đọc hết một cuốn sách mà bạn chọn, thường là những cuốn sách mang tính chất giáo dục. Sau đó bé phải chép phạt 1 câu hoặc 1 đoạn ý nghĩa nào đó trong cuốn sách. Theo các nhà tâm lý, việc đọc sách và chép phạt sẽ giúp điều chỉnh tâm lý và hành vi của bé rất tốt.
Phạt con nhặt đậu
Khi trẻ mắc lỗi không nhẫn nại, làm việc, học giữa chừng thì bỏ dở. Phụ huynh hãy phạt trẻ bằng cách trộn lẫn 2 loại đậu khác nhau vào một bát to. Sau đó yêu cầu chúng phải nhặt riêng từng loại đậu ra 2 bát khác nhau. Đây chính là một cách phạt trẻ khoa học cực hay giúp con rèn luyện tính kiên nhẫn.
Cấm làm thứ trẻ thích
Bạn có thể áp dụng hình phạt này khi trẻ không đánh răng, kén ăn, vứt đồ linh tinh… Các mẹ nên áp dụng hình thức phạt này để bé hiểu rằng, khi mình không hoàn thành nhiệm vụ và trách nhiệm của mình, thì con cũng không được phép làm những điều mình thích. Hãy phạt cho đến khi nào bé có ý thức hoàn thành công việc của mình.
Tịch thu những món đồ yêu thích
Khi trẻ mắc lỗi vứt đồ lung tung, không thu đồ chơi sau khi chơi xong. Hãy phạt con bằng cách này để bé biết rằng, những món đồ mình yêu thích thì phải biết giữ gìn và nâng niu. Nếu bé không biết giữ gìn thì bản thân cũng không được phép chơi những món đồ đó.
Theo: webtretho.com
