Ai cũng biết trò chuyện cùng bé sẽ giúp gắn kết tình cảm gia đình cũng như giúp bé phát triển được toàn diện hơn. Nhưng để giúp phụ huynh được hiểu rõ hơn và nhận thức đúng đắn hơn bí quyết giúp bé phát triển ngôn ngữ từ khi còn nhỏ thì dưới đây là quá trình phát triển nhận thức và ngôn ngữ của trẻ từ 3 đến 12 tháng tuổi để Mẹ hiểu hơn nhé!
Quá trình phát triển nhận thức:
– Lúc bé được 3 tháng tuổi, trẻ đã có khả năng nhìn mọi người và mọi vật chăm chú hơn. Bé bắt đầu biết tìm hiểu về cơ thể mình như chăm chú nhìn các ngón tay, bàn tay, theo dõi cử động của tay, dang cả hai tay và đặt tay này lên tay kia vô cùng thích thú.
– Khi bé được 5 tháng tuổi trở đi, trẻ thường cảm nhận mọi vật xung quanh bằng mắt. Bé thường tìm hiểu thế giới bằng cách sờ mó vào vật mà chúng nhìn thấy. Bé có thể dõi theo những vật chuyển động thật lâu mà không biết chán. Hay bé vừa dõi theo vật mình thích, vừa đập chân đập tay, vừa phát ra những âm thanh sung sướng. Ngoài ra Bé còn có khả năng bắt chước các biểu hiện nét mặt khác nhau của người lớn. Đây là yếu tố quan trọng của sự phát triển và gìn giữ mối liên hệ tình cảm giữa trẻ và cha mẹ.
Vì vậy để phát triển khả năng nhận thức cho bé, cha mẹ và người chăm sóc thường xuyên đưa trẻ đi dạo để bé có thể quan sát cảnh vật và cuộc sống xung quanh. Như thế sẽ giúp trẻ làm quen và thỏa mãn nhu cầu tiếp nhận các ấn tượng mới mẻ về thế giới bên ngoài.
Đặc điểm phát triển trí nhớ:
Khi bé đã được 4 tháng tuổi thì bé có thể phân biệt giữa đồ vật cũ và đồ vật mới. Bé có xu hướng thích nhìn các đồ vật mới hơn, điều đó chứng tỏ rằng trẻ nhớ rõ các đồ vật mà chúng được nhìn thấy trước đó. Để bắt chước người lớn, trẻ cần phải ghi nhớ các âm thanh và hành động của người lớn. Để nhận ra mẹ thì trẻ phải nhớ khuôn mặt mẹ, giọng nói của mẹ. Để tìm được đồ chơi bị giấu trước mắt, trẻ phải nhớ lại nơi mà món đồ đó được giấu.
Nắm bắt được đặc điểm này, cha mẹ cần nên cho bé hoạt động và chơi thật nhiều trò chơi lặp đi lặp lại để rèn luyện trí nhớ cho con. Khi chơi, nên sử dụng ngôn ngữ để diễn đạt nhằm giúp bé phát triển trí nhớ và khả năng sử dụng ngôn ngữ.
Đặc điểm phát triển ngôn ngữ:
Ngay từ khi mới sinh, trẻ đã có cách biểu hiện những đòi hỏi, mong muốn trước cha mẹ như khóc khi đói… . Đến thời điểm gần một năm tuổi, hầu hết trẻ đã biết phát âm từ đầu tiên. Trẻ đã học được các cách thức giao tiếp cơ bản với mọi người. Tuy nhiên khả năng ngôn ngữ của trẻ phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động giao tiếp của người lớn với trẻ.
– 12 tuần tuổi: Cười khi người khác nói chuyên với mình, phát ra âm thanh “ê…a”.
– 16 tuần: Quay đầu về phía giọng nói phát ra.
– 6 tháng tuổi: Từ âm thanh “ê a” chuyển sang nói bập bẹ.
– 8 tháng tuổi: Phát âm lặp đi lặp lại các âm tiết như “ma ma”, “ba ba”…
Để giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ, cha mẹ cần thường xuyên trò chuyện, giao tiếp với trẻ. Khi tiếp xúc, luôn dùng lời nói, cả ngôn ngữ không lời, khi trẻ yêu cầu một điều gì, cần dùng ngôn ngữ diễn ra trước khi đưa đồ vật. Như thế sẽ giúp bé phát triển tối ưu khả năng sử dụng ngôn ngữ. Ví dụ: Nếu trẻ chỉ cốc nước, người lớn không nên đưa ngay mà nên vừa chỉ cốc nước vừa nói “Con muốn cốc nước phải không?” hay “Mẹ sẽ lấy cốc nước cho con nhé?”.
Mặt khác nếu trẻ đến từng mốc giai đoạn mà chưa đạt được các tiêu chuẩn trên, nên đưa trẻ đi khám ở các cơ sở y tế có chuyên khoa Nhi. Trên thực tế, những đứa trẻ bị tự kỷ hoặc tăng động giảm chú ý thường có những rối nhiễu về ngôn ngữ.
Hi vọng với những kiến thức được chia sẻ phía trên các bậc phụ huynh sẽ biết thêm thật nhiều điều bổ ích trong quá trình nuôi dạy trẻ của mình để các bé ngày càng thông minh và phát huy tốt nhất khả năng ngôn ngữ của mình một cách tốt nhất nhé!
