1. Bỏng

Bước 1: Dùng nước sạch để làm mát vết bỏng trong khoảng 15-20 phút (không dùng nước lạnh hay nước đá)

Bước 2: Nếu vết bỏng bị che phủ bởi áo quần hãy cắt bỏ toàn bộ phần quần áo đó. Sau đó lại dội thêm nước mát lên vết thương. Chú ý không cởi bỏ quần áo để tránh gây lột da vùng bỏng, cũng không lộn áo qua đầu trẻ vì có thể làm bé bị bỏng ở mặt.

Bước 3: Dùng gạc vô khuẩn để che phủ vùng bỏng. Trường hợp không có gạc có thể dùng vải sạch.

Trường hợp trẻ bị bỏng ở mắt, miệng hay bộ phận sinh dục, phải ngay lập tức đưa con đến cơ sở y tế gần nhất dù trẻ chỉ bị bỏng nhẹ.

Nếu vết bỏng rộng hơn một bàn tay, bị phồng giộp hay kéo theo sốt, các bố mẹ cũng  xử trí tương tự.

Lưu ý:

– Đối với các vết bỏng bọng nước: không làm bể các bọng nước vì có thể làm vết bỏng nhiễm trùng nặng hơn.

– Tuyệt đối không dùng các chất như  kem đánh răng, bùn non, nước tương, mắm, giấm, mỡ để bôi lên vết bỏng vì sẽ làm vết bỏng nhiễm trùng nặng.

– Không cần thiết phải kiêng cữ ăn các loại thực phẩm như rau muống, cam, tôm, cua, thịt bò, thịt gà vì ăn những thực phẩm này không hề gây sẹo. Trái lại, nếu kiêng cữ quá mức sẽ gây thiếu chất dinh dưỡng, đặt biệt là chất đạm khiến vết bỏng chậm lành.

– Không dùng các loại băng có lông tơ mịn hay băng dính dán lên vùng bị bỏng.

2. Chảy máu cam

Cách xử lý khi trẻ bị chảy máu cam: Cho trẻ ngồi thẳng lưng, đầu thẳng giúp hạ huyết áp ở các tĩnh mạch mũi, để trẻ thở bằng miệng và bịt đầu mũi lại trong vòng 5- 10 phút. Động tác này sẽ ép chặt lên điểm chảy máu ở vách ngăn mũi và thường làm máu ngừng chảy.

Nếu máu chảy xuống miệng, không được nuốt mà hãy đẩy chúng ra ngoài ngay lập tức. Để ngăn chảy máu tái phát sau khi máu đã cầm, không nên ngoáy hoặc xì mũi và không nên cúi trong vòng vài giờ sau khi bị chảy máu.

Giữ đầu ở mức cao hơn tim. Nếu chảy máu tái diễn, hãy hít mạnh vào để làm sạch các cục máu đông trong mũi bạn, xịt cả 2 bên mũi bằng thuốc xịt mũi chống sung huyết chứa oxymetazolin (Afrin, Dristan,…). Bóp chặt mũi theo cách đã mô tả ở trên và gọi bác sĩ.

3. Hóc

Bước 1: Vỗ lưng trẻ.

– Bố/mẹ đặt trẻ nằm sấp trên cánh tay, đầu chúc xuống hơi thấp hơn ngực và cánh tay thả lỏng tựa vào cẳng chân bạn. Dùng lòng bàn tay bạn đỡ đầu của trẻ. Trường hợp trẻ quá nặng, bạn có thể đặt bé nằm xuống đùi.

– Dùng gót bàn tay vỗ mạnh 5 cái vào lưng trẻ ở vùng giữa hai xương bả vai của trẻ.

– Kiểm tra miệng của trẻ xem nếu có dị vật nào thì lấy ra. Nếu vỗ lưng không hiệu quả thì chuyển sang động tác ấn ngực.

Bước 2: Ấn ngực

– Đặt bé nằm trên đùi bạn với tư thế đầu thấp hơn thân. Đặt 3 ngón tay phải của bạn ở giữa ngực bé (xương ức, ngay dưới núm vú). Ngón giữa của bạn nên để ngay giữa ngực trẻ. Sau đó nâng ngón tay giữa và chỉ sử dụng các ngón tay còn lại để đẩy lên 5 lần, thật chắc.

Bước 3: Kiểm tra lại miệng bé và loại bỏ dị vật

Kiểm tra xem bé đã thở lại chưa, nếu chưa, tiếp tục thực hiện vỗ lưng, ấn ngực cho tới khi xe cấp cứu tới.

4. Bong gân

Nếu bạn nghi ngờ trẻ bị bong gân, trước tiên hãy cho bé ngồi xuống. Rồi bọc một ít đá trong khăn mặt và áp lên chỗ bị đau trong 10 phút để giảm sưng tím.

Sau đó băng vết thương cẩn thận, giữ chỗ đau ở trên cao để làm giảm dòng máu tới vết thương, giảm sưng tấy.

5. Ngã

Trường hợp trẻ bị ngã, nếu trẻ bị bất tỉnh, dù chỉ trong thời gian ngắn, hãy quấn chăn cho bé để giảm sốc, rồi gọi cấp cứu.

Đặt trẻ nằm ở tư thế hồi phục nếu vẫn còn thở và không có dấu chấn thương ở cổ hay gẫy xương. Tìm kiếm các vết rạn nứt sọ, như máu chảy từ tai hoặc chảy nước từ mũi, hai con ngươi không đồng đều.

Kiểm tra chân tay hay chỗ chày xước có hình dáng bất thường. Nếu nghi xương bị gãy thì hãy giữ nguyên tư thế cho đến khi xe cấp cứu đến. Quấn tạm khăn quanh chỗ đó.

Trường hợp trẻ tỉnh táo và không có dấu hiệu nghiêm trọng gì, dùng miếng vải thấm nước lạnh đắp lên chỗ va đập trong 10 phút để giảm sưng.

Theo dõi trẻ trong ít nhất 48 tiếng sau khi tai nạn, gọi bác sĩ nếu bạn phát hiện vấn đề gì khác thường như chóng mặt, hoa mắt, nói khó.

6. Điện giật

Bước 1: Nếu có thể hãy cắt ngay nguồn điện. Nếu không được, người lớn phải đứng trên vật liệu cách điện khô (như nhựa, gỗ, vải khô…) để tìm cách lấy nguồn điện ra khỏi người bé

Bước 2: Tiếp theo hãy kiểm tra hơi thở của bé, để bé nằm nghiêng qua một bên, co một đầu gối lên, hạ đầu bé xuống để bé không nuốt phải nước dãi chảy ra. Đỡ cổ bé bằng một cái gối. Đối với trẻ sơ sinh, hãy bế trẻ trong tay, đỡ đầu và hướng mặt xuống để tránh bị nghẹn, giúp bé thở dễ dàng hơn và không bị nghẹn.

– Nếu trẻ bất tỉnh, cần kiểm tra nhịp thở, mạch đập và tiến hành cấp cứu thổi ngạt ấn tim khi thấy trẻ có hiện tượng ngưng thở ngưng tim vì ngoài tổn thương bỏng điện tại chỗ. Dòng điện còn có thể đi qua tim phổi gây ngừng tim ngừng thở.

Phải tiến hành hà hơi thổi ngạt khi thấy trẻ ngưng thở– ép tim ngoài lồng ngực. Sau đó, nhanh chóng đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế.

Lưu  ý:

– Với tai nạn điện giật, cha mẹ cần hết sức bình tĩnh để xử trí, nếu luống cuống có thể sẽ khiến cả bé và chính bản thân mình gặp nguy hiểm. Tuyệt đối không được chạm trực tiếp vào người bé nếu bé vẫn còn trong nguồn điện.

Các bậc phụ huynh nên tham khảo một số dụng cụ bịt ổ điện dưới đây để phòng tránh cho bé khỏi nguy cơ bị điện giật:

7. Ngộ độc

Bước 1: Khi trẻ bị ngộ độc, việc đầu tiên người lớn cần làm để hạn chế độc tố ngấm vào cơ thể trẻ là kích thích để trẻ nôn những thức ăn trong dạ dày ra ngoài. Đặt trẻ nằm ở tư thế nào để gây nôn rất quan trọng: Phải để trẻ nằm đầu thấp, đầu hơi nghiêng rồi móc hòng để trẻ nôn thức ăn ra. Móc sạch thức ăn trẻ nôn ra rồi dùng khăn mềm lâu sạch miệng cho trẻ. Sau đó pha một cốc nước muối loãng rồi cho trẻ uống, dùng tay đặt vào lưỡi, ép cơ thể nôn được càng nhiều các thức ăn trong dạ dày ra càng tốt.

Bước 2: Khi trẻ nôn ra thường hay bị sặc lên mũi, người lớn phải nhanh chóng dùng miệng hút mũi trẻ để ngăn không cho trẻ bị sặc, khó thở dẫn đến tử vong.

Bước 3: Bổ sung oresol cho trẻ. Khi bị ngộ độc, trẻ nôn mửa,  đi ngoài nhiều gây mất nước và rối loạn chất điện giải, khiến cơ thể mệt lả. Do đó cần phải bổ sung đầy đủ nước và chất điện giải nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.

Lưu ý:

– Nếu trẻ bị hôn mê tuyệt đối không tiến hành gây nôn vì sẽ rất dễ gây sặc thức ăn hoặc tắc thở.

– Sau khi đã sơ cứu tạm thời cho trẻ, người lớn hãy nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ rửa ruột và làm tiến hành các điều trị cần thiết.

– Tuyệt đối không dùng thuốc cầm tiêu chảy cho bé. Khi bị tiêu chảy do ngộ độc thực phẩm không cần vội uống thuốc ngay, chỉ cần nguồn thức ăn bị tống hết ra ngoài hoặc tiêu hóa hết thì bệnh sẽ khỏi.

8. Bất tỉnh

Nếu trẻ bất tỉnh, gọi cấp cứu ngay lập tức. Trong khi chờ cấp cứu đến, hãy làm theo các bước sau:

– Dùng một tay nâng cằm bé lên trong khi dùng tay kia ấn trán bé xuống để ngửa đầu ra. Khi đường không khí được mở, hãy lắng nghe hơi thở của trẻ.

Khi không có dấu hiệu thở, hãy hô hấp nhân tạo cho bé. Ngửa đầu trẻ ra, nâng cằm lên và bịt mũi. Hít một hơi sâu, gắn mồm lên mồm trẻ và thổi hơi vào miệng trẻ trong một giây. Lặp lại không quá năm lần, kiểm tra xem ngực trẻ có phồng lên không. Nếu không, kiểm tra miệng xem có vật cản không và đảm bảo đầu trẻ vẫn ngửa ra.

Tiếp tục đặt ngót tay lên xương ức của trẻ. Ấn mạnh và nhanh với tốc độ 100 lần/phút. Sau 30 cái, lại hà hơi thổi ngạt cho bé để đưa oxy vào phổi. Hà hơi thổi ngạt hai lần lại tiếp tục ấn ngực. Lặp lại chu kỳ này  cho đến khi thấy  hơi thở trở lại.

9. Sốc mẫn cảm

Sốc mẫn cảm có thể là phản ứng của dị ứng nặng, thường do bị côn trùng đốt hoặc ăn phải lạc. Nó gây giảm huyết áp, đỏ ứng mặt; cơ thể, mặt mũi sưng phồng và khó thở.

Nếu trẻ bị một dị ứng mà bố mẹ biết trước và mang theo thuốc điều trị, tiêm thuốc vào bắp đùi hoặc mông. Sau đó gọi cấp cứu.

Đặt trẻ nằm ở tư thế hồi phục, nếu trẻ không thể thở và không có thuốc, hãy gọi cấp cứu, trong khi thực hiện biện pháp hô hấp sơ cứu.

10. Chảy nhiều máu

Nếu thấy trẻ bị vết cắt sâu khiến chảy nhiều máu, hãy rửa sạch sau đó lau khô tay bạn và đeo găng. Để máu không bị chảy đi mất hãy nâng cao vết thương để máu chảy về các cơ quan nội tạng. Tiếp theo kiểm tra xem nếu có dị vật gắn vào vết thương thì cũng để nguyên bởi sẽ tháo ra sẽ chỉ làm tồi tệ thêm.

Dùng vải buộc quanh vết thương, lót đệm sao cho miếng vải cao hơn vật thể để không ấn nó vào trong. Trong khi sơ cứu cho trẻ hãy nhờ người gọi cấp cứu ngay lập tức.

– Nếu không có gì gắn ở vết thương của trẻ, hãy dùng miếng vải sạch ấn lên vết thương để kìm máu và quấn chặt xung quanh. Không quấn vết thương quá chặt để máu vẫn chảy được đến ngón chân và tay. Tùy thuộc vào độ nghiêm trọng, hãy gọi cấp cứu.

Theo Myeva