Khi bé 9 tuổi
Phát triển về thể chất
Sử dụng các công cụ như búa hoặc các dụng cụ làm vườn tương đối thành thạo
Điều khiển tốt cử động của bàn tay và các ngón tay
Có thể vẽ các bức tranh có nhiều chi tiết
Có thể theo đuổi các hoạt động cho đến khi kiệt sức
Phát triển về trí tuệ
Có thể ghi nhớ và thuộc lòng các thông tin, dù có thể chưa hiểu sâu về chúng
Đọc để học, chứ không còn là học để biết đọc
Quyết tâm để hoàn thành nhiệm vụ
Có thể giữ được mạch tư duy và có thể tiếp tục suy nghĩ ngay cả khi bị gián đoạn
Có thể sử dụng từ điển
Có hứng thú với kỹ năng lãnh đạo
Đã bắt đầu biết tư duy phản biện
Bắt đầu có ý thức về những cái đúng và sai (bên cạnh những cái tốt và những cái xấu)
Phát triển về cảm xúc
Có thể có tâm trạng thất thường
Có thể biết đánh giá bản thân và người khác
Biết cách phàn nàn để tránh phải làm những việc không mong muốn
Trở nên có trách nhiệm và đáng tin cậy hơn
Coi trọng sự công bằng với bản thân và với những người khác
Thích trò chuyện và chia sẻ ý tưởng
Khi trẻ 10 tuổi
Phát triển về thể chất
Có kỹ năng và sức bền để thực hiện các hoạt động như đi xe đạp, chạy bộ hoặc chơi các trò chơi thể thao tập thể
Những đặc điểm trong tính cách có thể bộc lộ qua dáng điệu và thói quen
Những bé gái bắt đầu có các dấu hiệu của tuổi dậy thì
Cơ thể trở nên mềm mại hơn
Ngực bắt đầu phát triển
Phát triển về trí tuệ
Có thể ghi nhớ và nhắc lại thuộc lòng không cần suy nghĩ về những chủ đề khác nhau
Đã có thể phân biệt được đúng sai nhưng chưa nhất quán, vẫn cần phải dựa vào người lớn
Có ý thức về thời gian, nhưng cần được định hướng để biết lên kế hoạch một cách thiết thực
Vẫn còn cho rằng những niềm tin của bản thân là đúng và tất cả mọi người đều có cùng suy nghĩ như vậy
Phát triển về cảm xúc
Thường có tâm trạng vui vẻ, đôi khi tỏ ra khá ngây ngô
Biết tôn trọng và yêu thương bố mẹ
Những lo ngại và sợ hãi trước đây đã giảm xuống đáng kể
Có thể hay tức giận, nhưng biểu hiện của sự tức giận sẽ tùy thuộc vào hoàn cảnh
Tình bạn đã trở nên quan trọng, đa số sẽ làm bạn với bạn bè cùng giới
Thích các câu lạc bộ và hoạt động nhóm
Chưa có nhiều sự quan tâm tới những bạn khác giới
Khi trẻ 11 tuổi
Phát triển về thể chất
Rất hiếu động và tràn đầy năng lượng
Các bé nam đã có biểu hiện của sự dậy thì:
Cơ thể đầy đặn hơn so với trước đây
Phát triển cơ bắp hơn so với các bạn gái
Các bé gái có nhiều sự thay đổi về cơ thể
Lông mu ngày càng nhiều hơn
Ngực vẫn tiếp tục phát triển
Cao hơn
Phát triển về trí tuệ
Có thể sử dụng logic khi tranh luận, và áp dụng những logic này vào những tình huống cụ thể
Cải thiện kỹ năng đưa ra quyết định
Bắt đầu nhận ra rằng những người khác nhau sẽ có những quan niệm và niềm tin cá nhân khác nhau
Phát triển về cảm xúc
Có xu hướng trở nên ích kỷ, hay phê phán và thiếu hợp tác
Cũng có thể sẽ hay khóc, hay sợ hãi và luôn lo lắng
Mối quan hệ với bố mẹ có thể sẽ nảy sinh những căng thẳng
Thể hiện sự giận dữ bằng cơ thể: đánh nhau, sập cửa hoặc đá vào các đồ vật
Khi không ở nhà, cách cư xử thường vẫn khá ngoan ngoãn
Bạn bè vẫn rất quan trọng, nhưng sẽ có nhiều mâu thuẫn hơn trước đây
Có thể có một vài người bạn thân
Vẫn chưa thực sự bị hấp dẫn bởi bạn khác giới, nhưng đã bắt đầu chú ý nhiều hơn
Khi trẻ 12 tuổi
Phát triển về thể chất
Thường hay đói bụng
Bé gái sẽ ở trong giai đoạn phát triển nhanh nhất:
Tăng nhanh về chiều cao và cân nặng; sự tăng trưởng có thể chậm dần vào cuối năm 12 tuổi
Bắt đầu có kinh nguyệt
Ngực bắt đầu trở nên đầy đặn
Lông mu và lông dưới cánh tay bắt đầu dày lên
Các bé trai cũng có sự thay đổi rõ rệt:
Lông mu phát triển
Bộ phận sinh dục bắt đầu lớn hơn
Phát triển về trí tuệ
Biết phân loại thông tin để làm chúng hợp lý hơn
Có thể tóm tắt lại thông tin từ các tài liệu bằng ngôn ngữ của riêng mình
Biết kiểm tra các lỗi chính tả, ngữ pháp và logic
Đọc các loại báo và tạp chí dành cho người lớn, đặc biệt là những chuyên mục liên quan tới sở thích cá nhân
Phát triển về cảm xúc
Thường khá dễ chịu và tốt bụng
Bộc lộ rất rõ ràng về những điều trẻ thích và ghét
Luôn mong muốn hòa hợp với bạn bè
Tình bạn bắt đầu trở nên hòa thuận hơn, không còn những sự gay gắt như ở năm 11 tuổi
Bắt đầu quan tâm tới các bạn khác giới
Kết luận
Bạn nên nhớ rằng mỗi một đứa trẻ có một sự thay đổi khác nhau trong quá trình dậy thì. Hãy nói chuyện với con về những thay đổi từ con và từ các bạn xung quanh, trao đổi với con về vấn đề giới tính và làm rõ những điều con có thể chưa hiểu đúng. Và hãy chia sẻ những lo lắng của bạn về sự phát triển của con với thầy cô giáo khi cần thiết.