Thời điểm tuyệt vời nhất để tiến hành ăn dặm tự chỉ huy chính là bữa cơm của gia đình. Khi đó, bé sẽ được hòa vào không khí bữa ăn chung và tự chọn cho mình những món mà bé thấy hấp dẫn.
Ăn dặm tự chỉ huy là gì?
Ăn dặm tự chỉ huy còn gọi là phương pháp BLW (Baby Led Weaning). Đây là phương pháp ăn dặm cho phép bé tự quyết định. Do đó đòi hỏi ba mẹ phải tôn trọng quyết định của bé.
Bé từ 6 tháng tuổi trở lên có thể theo phương pháp này, trên nguyên tắc sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính trong năm đầu đời.
BLW giúp bé tận hưởng bữa ăn một cách chủ động. Phương pháp này không mới, nó khá phổ biến ở nhiều nước châu Âu và châu Mỹ.
Ăn cùng bé – cùng lúc, cùng bàn và cùng món ăn là tinh thần chính của phương pháp ăn dặm để bé tự chỉ huy (BLW).
Bé của bạn sẽ tự ăn, khám phá và thưởng thức bữa ăn gia đình ngay từ lần ăn dặm đầu tiên của mình.
Với cách ăn dặm truyền thống, bé học nuốt trước khi nhai, và mọi thứ hoàn toàn ổn cho đến khi bé gặp phải một miếng thức ăn hơi to hay chuyển sang ăn lợn cợn. Với cách ăn dặm bé tự chỉ huy, bé học nhai trước khi nuốt.
Theo một kết quả nghiên cứu đã được tiến hành, với phương pháp này, các bé thường có khuynh hướng tham gia bữa ăn gia đình nhiều hơn.
Đồng thời ăn được các loại thực phẩm đa dạng, kể cả rau và trái cây, ngay từ thời điểm khởi đầu.
Khi nào nên cho con ăn dặm tự chỉ huy?
Ở đâu đó giữa tháng thứ 7 và 9, bé sẽ bắt đầu hình thành những kỹ năng thích hợp để cầm, nắm thực phẩm. Bố mẹ sẽ thấy con bắt đầu nhặt đồ vật bằng ngón cái, ngón trỏ và bàn tay của mình.
Bé cũng biết đưa đồ vật vào miệng mình một cách nhanh gọn, chính xác. Đây chính là lúc thích hợp để khởi đầu ăn dặm theo phương pháp tự chỉ huy.
Từ 8 tháng trở đi, bé còn có thể bốc thức ăn từ chén của người khác và bắt chước cách ăn uống của các thành viên trong gia đình.
Khi lớn hơn một chút, bé sẽ tự cầm muỗng và đưa thức ăn vào miệng, dù không được khéo léo và gọn gàng. Tuy nhiên, tất cả những gì mà bé muốn hướng đến lúc này chỉ là làm theo những người lớn mà thôi.
Bố mẹ cũng sẽ thấy con bắt đầu tập nhai, đưa hàm qua lại dù chưa mọc răng. Tuy còn thiếu “phương tiện” quan trọng để nghiền thức ăn, bé đã có thể học cách chia nhỏ các khối thực phẩm trong miệng của mình.
Mẹ nên chuẩn bị dụng cụ gì khi cho con ăn dặm?
Dưới đây là danh sách các đồ mẹ cần mua để chuẩn bị cho quá trình này:
Ghế ăn
Ghế ăn có rất nhiều loại để mẹ mua cho một cái ghế phù hợp với con và không gian trong nhà. Bạn nên chọn loại nhỏ gọn, dễ vệ sinh, di chuyển thuận tiện, để được trên ghế khác và có các nấc điều chỉnh độ cao khác nhau nếu đặt dưới đất.
Yếm máng
Tại sao lại là yếm máng mà ko phải yếm thẳng thong thường? Bởi vì các bé ăn dặm theo phương pháp BLW ăn rất tự do, bốc ném rơi vãi nhiều nên yếm máng rất tiện lợi để “gom” đồ ăn rơi vào yếm mà không làm bẩn hay rơi ra ghế và dính vào quần áo.
Cũng như ghế thì yếm máng cũng rất nhiều loại đa dạng về màu sắc chất liệu. Theo kinh nghiệm, bạn nên chọn yếm máng loại bằng nhựa hay nilon mềm, nó sẽ không thấm vào bên trong quần áo.
Loại có khuy bấm ở cổ thì tốt hơn loại dính vì giặt nhiều, phần dính sẽ mau “trờn” và không còn dính nữa.
Bát đĩa và các dụng cụ khác
Phần quan trọng tiếp theo không thể thiếu là bát đĩa, khay, cốc uống nước và thìa dĩa. Sau khoảng 2-3 tháng tập ăn bốc, các con sẽ được làm quen với thìa dĩa, bát đũa.
Mẹ nên chọn loại bát có đế dính được vào mặt phẳng vì giai đoạn mới tập ăn, các con chỉ thích cầm vứt đi thôi. Bát dính sẽ giải quyết tạm thời việc vứt ném vì nó dính chặt vào bàn.
Tuy nhiên sau này các con tay khỏe hơn sẽ cậy lên được, nhưng đến lúc đó thì con không vứt bát đĩa nữa rồi.
Bát dính dùng giai đoạn đầu, khay ăn dùng khi các con đã quen với bát đĩa. Thức ăn được để vào từng ô trên khay ăn chứ không phải “trộn tất cả vào một” như kiểu ăn thông thường.
Thìa dĩa cũng khá phong phú nhưng không phải loại nào cũng phù hợp. Các mẹ cần chọn loại thìa có độ nông vừa phải, có cán cầm hơi dầy, không quá bé vì bé thì không xúc được đồ ăn.
Các mẹ cũng không nên tốn tiền mua thìa vẹo vì các con sẽ hoàn toàn tự biết cách cầm thìa đúng và đưa được vào miệng. Dùng thìa vẹo sẽ mất thêm thời gian để học lại cách dùng thìa thẳng.
Điều mẹ cần biết để giúp con ăn dặm tự chỉ huy hiệu quả hơn
Làm thế nào để khuyến khích con trong những bước khởi đầu ăn dặm tự chỉ huy? Mẹ thử tham khảo những gợi ý dưới đây nhé:
- Hãy bắt đầu với những loại thực phẩm có kích cỡ vừa tay bé. Sau đó, giảm kích thước một chút để kích thích bé luyện tập tốt kỹ năng cầm, nắm.
- Mẹ luôn có thể cùng bé bắt đầu với những món ăn cho người lớn trong gia đình như rau luộc, cơm hay cà chua.
- Mẹ cần nhớ, tất cả trải nghiệm của bé lúc này chỉ là học hỏi, không quá chú ý vào chuyện bé có làm vấy bẩn mọi thứ, hoặc ném thức ăn lung tung hay không.
- Hãy chọn một chiếc ghế ăn dễ giặt/rửa vì bố mẹ sẽ phải dọn dẹp thường xuyên mỗi ngày.
- Nhớ đừng quên loại yếm ăn dễ giặt và miếng khăn trải với tính năng tương tự để lót đùi bé.
- Đừng vội vã đặt ra mục tiêu 3 bữa ăn mỗi ngày, chỉ cần tập trung cho việc giúp con tận hưởng niềm vui ăn uống.
- Không đút cho bé mà để bé tự đưa thức ăn vào miệng. Cách này giúp bé biết tự kiểm soát thức ăn trong miệng mình. Nếu bé có chút lơ đễnh, mẹ có thể bật ra một lời khen ngợi hay động viên để giúp con lấy lại sự tập trung.
-
Đừng bao giờ để bé ăn một mình. Dù nguy cơ hóc hay nghẹn rất nhỏ, bố mẹ vẫn nên có mặt để đưa ra sự trợ giúp bất cứ khi nào bé cần.
Những món ăn đầu đời của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy
Tương tự ăn dặm kiểu Nhật, để khởi đầu, những món ăn mềm, dễ nhai và nuốt luôn là lựa chọn số một của mẹ và bé. Một vài gợi ý cụ thể cho các bố mẹ:
- Rau có lá xanh thẫm như cải bó xôi
- Thịt, cá, gà mềm
- Trứng luộc chín kỹ
- Các loại bánh mì
- Quả bơ thái lát dày
- Mì cắt ngắn
- Nui để nguyên miếng
- Bơ đậu phộng (chọn loại không có muối)
- Chuối thái lát dày…
Phương pháp ăn dặm tự chỉ huy nên được kết hợp với cách ăn dặm truyền thống nếu bé vẫn còn quá nhỏ. Bằng cách này, bố mẹ không phải lo lắng việc bé không có đủ dinh dưỡng, vì ngoài những thực phẩm để tập bốc, con vẫn được bổ sung thêm thức ăn nghiền nhuyễn bên cạnh việc tiếp tục bú sữa.
Khi lớn hơn một chút, bé sẽ tự cầm muỗng và đưa thức ăn vào miệng, dù không được khéo léo và gọn gàng. Tuy nhiên, tất cả những gì mà bé muốn hướng đến lúc này chỉ là làm theo những người lớn mà thôi.
Bố mẹ cũng sẽ thấy con bắt đầu tập nhai, đưa hàm qua lại dù chưa mọc răng. Tuy còn thiếu “phương tiện” quan trọng để nghiền thức ăn, bé đã có thể học cách chia nhỏ các khối thực phẩm trong miệng của mình.
Mẹ nên chuẩn bị dụng cụ gì khi cho con ăn dặm?
Dưới đây là danh sách các đồ mẹ cần mua để chuẩn bị cho quá trình này:
Ghế ăn
Ghế ăn có rất nhiều loại để mẹ mua cho một cái ghế phù hợp với con và không gian trong nhà. Bạn nên chọn loại nhỏ gọn, dễ vệ sinh, di chuyển thuận tiện, để được trên ghế khác và có các nấc điều chỉnh độ cao khác nhau nếu đặt dưới đất.
Yếm máng
Tại sao lại là yếm máng mà ko phải yếm thẳng thong thường? Bởi vì các bé ăn dặm theo phương pháp BLW ăn rất tự do, bốc ném rơi vãi nhiều nên yếm máng rất tiện lợi để “gom” đồ ăn rơi vào yếm mà không làm bẩn hay rơi ra ghế và dính vào quần áo.